W październiku 2004 r. polski rząd podpisał dwie umowy, które umożliwiają korzystanie z dodatkowych, obok funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności Unii Europejskiej, źródeł bezzwrotnej pomocy zagranicznej: Memorandum of Understanding wdrażania Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Memorandum of Understanding wdrażania Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Darczyńcami są 3 kraje EFTA: Norwegia, Islandia i Liechtenstein.

Przyznana Polsce kwota w wysokości 533,51 mln euro ma być wykorzystana w latach 2004-2009. Środki finansowe w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego są dostępne na realizację projektów w następujących sześciu obszarach priorytetowych:

• ochrona środowiska, w tym środowiska ludzkiego, poprzez m.in. redukcję zanieczyszczeń i promowanie odnawialnych źródeł energii,
• promowanie zrównoważonego rozwoju poprzez lepsze wykorzystanie i zarządzanie zasobami,
• ochrona kulturowego dziedzictwa europejskiego, w tym transport publiczny i odnowa miast,
• rozwój zasobów ludzkich poprzez m.in. promowanie wykształcenia i szkoleń, wzmacnianie w samorządzie i jego instytucjach potencjału z zakresu administracji lub służby publicznej, a także wzmacnianie wspierających go procesów demokratycznych,
• opieka zdrowotna i opieka nad dzieckiem,
• badania naukowe.

Środki finansowe z Norweskiego Mechanizmu Finansowego mogą wspierać działania podejmowane w ramach wszystkich sześciu priorytetów Mechanizmu Finansowego EOG, oraz na zasadach pierwszeństwa w zakresie następujących dodatkowych czterech obszarów priorytetowych:

• wdrażanie przepisów z Schengen, wspieranie Narodowych Planów Działania z Schengen, jak również wzmacnianie sądownictwa,
• ochrona środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem wzmocnienia zdolności administracyjnych do wprowadzania w życie odpowiednich przepisów istotnych dla realizacji projektów inwestycyjnych,
• polityka regionalna i działania transgraniczne,
• pomoc techniczna przy wdrażaniu acquis communautaire.

Środki z Norweskiego Mechanizmu Finansowego są ponadto przeznaczone na granty blokowe w formie:

• Funduszu Kapitału Początkowego,
• Funduszu dla Organizacji Pozarządowych,
• Polsko-Norweskiego Funduszu Badań Naukowych,
• Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego,
• Funduszu Pomocy Technicznej,
• oraz dodatkowo ustanowionego w 2006 r. Funduszu Wymiany Kulturalnej.